W bieżącym roku mija  120. rocznica uchwalenia Programu Mazurskiej Partii Ludowej, pierwszej organizacji politycznej Mazurów, założonej w grudniu 1896 roku. Wśród organizatorów partii wymienia się Karola Bahrke, redaktora „Gazety Ludowej”, Zenona Lewandowskiego, Gustawa Leydinga starszego, poetę Michała Kajkę i Bogumiła Labusza, w którego domu w  Hozembarku odbywały się zakonspirowane spotkania założycieli partii.

Kiedy dziś przyglądamy się programowi Mazurskiej Partii Ludowej, pierwszą rzeczą, która zwraca uwagę jest jego pragmatyzm i skupienie się na rzeczywistych problemach gnębiących wówczas wschodniopruską wieś. Mazurska Partia Ludowa postulowała reformę podatkową i administracyjną, czyli m.in. „połączenie gminy z majątkiem, sprawiedliwsze płacenie ciężarów szkolnych, sprawiedliwszy podział ciężarów budowania gościńców, lepsze porządki co do ubogich wioski, wybory wójta przez gminę”. Poprawie sytuacji chłopów miały też służyć  reformy gospodarcze, m.in. korzystniejszy podział funduszy melioracyjnych, niższe ceny nawozów sztucznych, wprowadzenie  na Mazurach drobnego przemysłu, czy budowa kanału mazurskiego Orzecze-Ełk-Rajgród. Ważne miejsce w programie zajmowały postulaty polityczne –  równość wobec prawa, wolność stowarzyszania się, zachowanie religii i języka ojczystego, zachowanie demokratycznego prawa wyborczego do Sejmu Rzeszy i rozszerzenie go na Sejm Pruski.

Głównym celem działalności Mazurskiej Partii Ludowej była oczywiście walka wyborcza.. Podczas wiecu dokonano prezentacji kandydata Mazurskiej Partii Ludowej do Reichstagu, Zenona Eugeniusza Lewandowskiego. Lewandowski co prawda nie został posłem, ale jego wynik – 5694 głosy, jak i  wybory w 1898 roku należy uznać za duży sukces  Mazurskiej Partii Ludowej. Niestety, sukces ostatni. Po tym wydarzeniu mazurski ruch ludowy zaczął ponosić klęski, zarówno wyborcze, jak i propagandowe. W 1898 r., na skutek szykan i wyroków sądowych usunął się z Mazur Karol Bahrke, a wkrótce potem upadła „Gazeta Ludowa”. Ożywienie działalności partyjnej przyszło dopiero w 1903 roku, za sprawą  Bogumiła Labusza, który stanął na czele Mazurskiej Partii Ludowej i pełnił funkcję jej  przewodniczącego do wybuchu pierwszej wojny światowej. MPL wzięła jeszcze udział w wyborach 1903, 1907 i 1911.

Większe sukcesy, niż w walce wyborczej odniosła MazurskaPartiaLudowa w, prowadzonej od 1910 r. działalności gospodarczej. Konsekwencją programu partii, odpowiadającego na żywotne potrzeby mazurskich chłopów było utworzenie Banku Mazurskiego i  Kółek Rolniczych. Ale to już temat na osobną opowieść. Ich działalność, podobnie jak Mazurskiej Partii Ludowej przerwała I wojna światowa.

Kontynuatorem tradycji powstających pod koniec XIX i na początku XX w. partii ludowych, również Mazurskiej Partii Ludowej,  jest Polskie Stronnictwo Ludowe.